Γλυκιά πατρίδα μου... το χρήμα

ή Πώς τα ΚΤΕΛ υπηρετούν τη δημοκρατία

Σε αυτή την όμορφη χώρα, στην οποία όλοι αγωνίζονται νυχθημερόν για το κοινό καλό, στην οποία κανείς δεν κοιτά να εκμεταλλευτεί την ανάγκη τού συμπολίτη του, στη χώρα στην οποία η δημοκρατία είναι ταυτόσημη της πρόσβασης στην πληροφορία και το κράτος είναι εκεί για τον πολίτη, σε αυτή την υπέροχη δημοκρατική χώρα έμεινα μια μέρα, τρία περίπου χρόνια πριν, αποσβολωμένος μπροστά σε μια οθόνη υπολογιστή, με τα χέρια μου κοκαλωμένα σε ένα πληκτρολόγιο και ένα αδιόρατο χαμόγελο έκπληξης, απογοήτευσης και κυνισμού ζωγραφισμένο στο πρόσωπό μου...

Ασυνήθιστος ήμουν στην παροχή της ελληνικής πληροφορίας μέσω ίντερνετ. Ιδίως, όταν πρόκειται για πληροφορία που πηγάζει από το κράτος. Η πρόσβαση όμως στην πληροφορία ορίζει σήμερα ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της έννοιας «δημοκρατία». Η προβολή λοιπόν και μόνο των δρομολογίων των υπεραστικών ΚΤΕΛ μέσω ίντερνετ μού πρόσφερε μια μικρή ικανοποίηση ως πολίτη αυτής της χώρας και μια σημαντική διευκόλυνση ως τακτικού επιβάτη. Ας ήταν ανύπαρκτη η έννοια της αναζήτησης. Ας ήταν αδύνατος ο σχεδιασμός του ταξιδιού σου με το συνδυασμό δρομολογίων. Ας ήταν πρωτόγονη για την εποχή η απλή παράθεση πινάκων δρομολογίων. Έστω και έτσι, η στοιχειώδης πληροφορία ήταν εκεί.

Επειδή όμως σε αυτή τη χώρα δε συμβιβαζόμαστε με τίποτα λιγότερο από το τέλειο, οι ιθύνοντες των ΚΤΕΛ (ή Κοινών Ταμείων Εισπράξεων Λεωφορείων) αποφάσισαν καίρια παρέμβαση στη διαδικτυακή προβολή των δρομολογίων, με στόχο πάντα την κατακόρυφη αναβάθμιση της ποιότητας υπηρεσιών προς των πολίτη. Σχεδόν τρία χρόνια πριν πληκτρολόγησα το www.ktel.org , για να βρεθώ μπροστά όχι στα δρομολόγια των λεωφορείων, αλλά σε μια μεστή περιεχομένου ανακοίνωση:

«ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ WWW.KTEL.ORG

Αγαπητοί επισκέπτες της ιστοσελίδας μας,

Επειδή πολυδιαφημιζόμενο τηλεφωνικό κέντρο που παρέχει πληροφορίες τηλεφωνικού καταλόγου, άρχισε να δίνει τηλεφωνικά επ’ αμοιβή τα δρομολόγια των ΚΤΕΛ χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες που σας παρέχουμε δωρεάν, από σήμερα 28.8.2006 διακόπτουμε την λειτουργία της ιστοσελίδας και σύντομα θα σας παρέχουμε ακόμα καλύτερες υπηρεσίες.»

Ζώντας στη Σουηδία εκείνη την περίοδο και απολαμβάνοντας τις υπηρεσίες των μέσων μαζικής μεταφοράς μιας χώρας που σέβεται τον πολίτη, ο οποίος με τη σειρά του κατά κανόνα σέβεται τη χώρα του, αμέσως κατακλύστηκα από χείμαρρο θετικών σκέψεων για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος αναζήτησης δρομολογίων, συνδυασμού τους, αναλυτική παράθεση εναλλακτικών επιλογών και όλα αυτά με έναν απλό και όμορφο τρόπο, όπως γίνεται για παράδειγμα με τα μέσα μεταφοράς της νότιας Σουηδίας (Skånetraffiken). Οι σκέψεις αυτές διέτρεξαν το μυαλό μου αστραπιαία, για να προσγειωθώ στην όμορφη ελληνική πραγματικότητα.

«Επειδή πολυδιαφημιζόμενο τηλεφωνικό κέντρο... δίνει τηλεφωνικά επ’ αμοιβή... τις πληροφορίες που σας παρέχουμε δωρεάν, διακόπτουμε την λειτουργία της ιστοσελίδας»! Αναρωτιέμαι, αν κάποιος αρχίσει να πουλάει τις φωτογραφίες τους, θα κόψουν το κεφάλι τους, για να μην επιτρέψουν την εκμετάλλευση της μορφής τους, που αυτοί προσφέρουν δωρεάν σε όλο τον – τυχερό – κόσμο; Δηλαδή, διακόπτουμε την πληροφόρησή σας για τις υπηρεσίες μας, για να μην έχουν «κάποιοι άλλοι» τη δυνατότητα να σας πληροφορούν ακριβώς τα ίδια επί πληρωμή. Ξαναδιάβασα την ίδια φράση με λίγο πιο καθαρό μυαλό, για να αντιληφθώ τι ακριβώς εννοούσαν. «Σας θεωρούμε ηλίθιους.» Τώρα έβγαζε περισσότερο νόημα.

«...και σύντομα θα σας παρέχουμε ακόμα καλύτερες υπηρεσίες.» Καλύτερες για ποιον είναι το καίριο ερώτημα. Για τον πολίτη ή για τις μονοπωλιακές ιδιωτικές εταιρείες που ονομάζονται ΚΤΕΛ Α.Ε.; Μάλλον θα προσπαθούν να προσεγγίσουν το επίπεδο υπηρεσιών άλλων αντίστοιχων εταιρειών, όπως αυτών της Αγγλίας! Ξαναδιαβάζω τη φράση. «Αν θέλετε να μάθετε τα δρομολόγια, πάρτε τηλέφωνο την κακιά εταιρεία που μας κλέβει τις πληροφορίες. Το τζάμπα πέθανε.».

Η ενασχόληση με την ανανέωση της ιστοσελίδας ήταν τόσο έντονη, ώστε τον Ιούνιο του 2007, δέκα μήνες αργότερα, η συνδρομή καταχώρησης της διεύθυνσης www.ktel.org είχε λήξει.

“ktel.org expired on 06/24/2007 and is pending renewal or deletion.”

Το έργο ανακατασκευής του τρόπου παροχής πληροφοριών μέσω διαδικτύου ήταν μεγαλειώδες. Έπρεπε να περάσουν δεκατρείς ολόκληροι μήνες για την ολοκλήρωσή του. Μετά από δουλειά ενός χρόνου οι «κακοί», που παρείχαν τις δωρεάν πληροφορίες επί πληρωμή, εξαγνίστηκαν. Οι «καλοί», που παρείχαν τις πληροφορίες για τα δρομολόγια δωρεάν μέσω ίντερνετ συνεργάστηκαν με τις καλύτερες εταιρείες, όπως λένε, και προσφέρουν πια σε όλους τους πολίτες «ακόμα καλύτερες υπηρεσίες». Συγκεκριμένα πρόκειται για την εξής μία απίστευτη υπηρεσία· τη διαφήμιση τετραψήφιου (σήμερα πια πενταψήφιου) τηλεφωνικού αριθμού, μέσω του οποίου τα ΚΤΕΛ παρέχουν επί πληρωμή – και μάλιστα με σημαντικό κόστος – τις πληροφορίες για τα δρομολόγιά τους. Τόσο «καλύτερες υπηρεσίες» ήταν πραγματικά ανέλπιστες!

Υπηρεσίες μάλιστα που προάγουν και την προβολή της ελληνομάθειας. Γιατί αν κάποιος τουρίστας επιθυμεί να ταξιδέψει με τα λεωφορεία των ΚΤΕΛ, όχι, δεν μπορεί να μάθει τα δρομολόγια μέσω ίντερνετ, όχι, δεν μπορεί να μάθει τα δρομολόγια μέσω τηλεφώνου στη γλώσσα του ή έστω στα Αγγλικά, αλλά, ναι, θα πρέπει να μάθει πρώτα Ελληνικά και μετά να ενημερωθεί μέσω του πενταψήφιου αριθμού, για να ταξιδέψει. Αν κάποιος βρίσκεται στο εξωτερικό και θέλει να προγραμματίσει το ταξίδι του στην Ελλάδα, είναι άτυχος. Αυτά που ξέρει αλλού να τα ξεχάσει. Μην τα θέλουμε και όλα δικά μας. Είπαμε «καλύτερες υπηρεσίες», δεν είπαμε ότι θα γίνουν και όλα τέλεια.

Άραγε θα είχαμε την ευκαιρία σε αυτές τις «ακόμα καλύτερες υπηρεσίες», αν δεν είχαν καταργηθεί τα – κερδοφόρα – δρομολόγια εσωτερικού των λεωφορείων του ΟΣΕ το 1992; Αυτά που – επίσημα – καταργήθηκαν, για να μην ανταγωνίζονται τα δρομολόγια των τρένων του ΟΣΕ;!; Και ενώ είχε πρόσφατα ανανεωθεί ο στόλος των λεωφορείων του ΟΣΕ. Και συμπτωματικά επακολούθησε επιχορήγηση των ΚΤΕΛ με 70 δισεκατομμύρια δραχμές.

Με σεβασμό στον πολίτη, τη δημοκρατία, την ελευθερία της διακίνησης και την άρτια εξυπηρέτηση ακόμα και των τουριστών τα ιδιωτικά – μονοπωλιακά ΚΤΕΛ εξακολουθούν να στερούν το δικαίωμα στην πρόσβαση στην πληροφορία. Εξακολουθούν να επιχορηγούνται από το κράτος (πριν από λίγους μήνες προστέθηκαν 118 εκατομμύρια ευρώ στις επιχορηγήσεις τους) σαν να πρόκειται για κάποια κρατική επιχείρηση ή έστω σαν να πρόκειται για κάποια επιχείρηση που θέτει την εξυπηρέτηση του πολίτη πρώτη της προτεραιότητα. Ίσως επιχορηγείται ως μια εταιρεία που υπηρετεί πιστά την πατρίδα. Γλυκιά πατρίδα μου... το χρήμα.